Bardzo zły stan powietrza w Żarkach Letnisku

Wyniki pokazały jak kiepskie jest powietrze. W ciągu 6 dni zostały przekroczone dobowe poziomy stężenia rakotwórczych pyłów PM10. W krytycznym momencie nawet o ponad 500 procent.

Główną przyczyną takiego stanu są stare kotły na paliwa stałe (węgiel, drewno, pellet), które tworzą niską emisję, a także spalanie śmieci i niewłaściwych materiałów w piecach.
Porajski Alarm Smogowy założyła i reprezentuje pani Karina Krupska-Brysiak, rozpoczął również w lutym społeczną akcję informacyjną dotyczącą wymiany pieców, o czym również informował wielokrotnie Urząd Gminy (m.in. poprzez liczne publikacje na facebooku i stronie internetowej gminy, wieszając plakaty w sołectwach, a nawet dystrybuując ulotki do wszystkich mieszkańców wraz z decyzjami podatkowymi).

W ramach akcji informacyjnej PAS rozwiesza banery w newralgicznych miejscach naszej gminy. Możemy również napotkać się na ich ulotki oraz plakaty. Jeśli ktoś byłby chętny do kolportażu takich materiałów zachęcamy do kontaktu z PAS – jak sami podkreślają „mają spory zapas materiałów promocyjnych, które każdy z mieszkańców może pomóc rozpowszechniać”. Do akcji tej dołączył już sołtys Żarek Letniska Michał Drzewiecki oraz radni z Choronia Ewa Masłoń i Bartosz Rajczyk, którzy rozdawali mieszkańcom swoich sołectw właśnie takie materiały.

Wszyscy właściciele tzw. „kopciuchów”, czyli pieców centralnego ogrzewania na paliwa stałe starszych niż 10 lat oraz tych nieposiadających tabliczki znamionowej, są zobowiązani do ich wymiany na podstawie podjętej cztery lata temu Uchwały Sejmiku Województwa Śląskiego, tzw. Uchwały Antysmogowej (Uchwała Sejmiku nr V/36/1/2017 z dnia 7 kwietnia 2017 r. w sprawie wprowadzenia na obszarze województwa śląskiego ograniczeń w zakresie eksploatacji instalacji, w których następuje spalanie paliw).

Z pomocą może przyjść tutaj rządowy program „Czyste Powietrze”, w ramach którego można uzyskać dofinansowanie do wymiany źródła ogrzewania. Wszystkie szczegóły oraz pomoc w wypełnianiu wniosków można uzyskać w Punkcie Konsultacyjnym Programu „Czyste Powietrze” uruchomionym w Urzędzie Gminy Poraj (tel. 668 16 47 16).

Złą jakość powietrza notują urządzenia pomiarowe nie tylko w Żarkach Letnisku. W grudniu ubiegłego roku Myszków znalazł się na liście miast z najbardziej zanieczyszczonym powietrzem w Polsce, przygotowanej przez Polski Alarm Smogowy.

Listę przygotowano na podstawie danych pomiarowych Państwowego Monitoringu Środowiska z 2019 r. z piętnastu najmocniej zanieczyszczonych smogiem miejscowości w Polsce.

Ranking przedstawia miasta o najwyższym zanieczyszczeniu powietrza pod względem stężenia rakotwórczego benzo(a)pirenu oraz liczby dni, w których dobowe stężenie pyłu PM10 było powyżej normy. Z listy smogowych rekordzistów wypadł Kraków, w którym od września 2019 r. obowiązuje całkowity zakaz spalania węgla i drewna w gospodarstwach domowych.

– To kolejny rok, w którym prezentujemy rankingi najmocniej zanieczyszczonych miejscowości w Polsce – mówi Piotr Siergiej, rzecznik PAS – i jak co roku widzę te same nazwy. Wydawałoby się, że włodarze tych miast powinni być zaalarmowani sytuacją, w której mieszkańcy miejscowości oddychają rakotwórczymi substancjami pochodzącymi z kotłów na węgiel i drewno, a poziomy zanieczyszczenia wielokrotnie przekraczają dopuszczalne normy. W niektórych z miast widać duże zaangażowanie lokalnych władz np. Rybnika. Niestety w innych miejscowościach z listy działania samorządów w walce ze smogiem pozostawiają wiele do życzenia.

Rekordowy Nowy Targ to aż 1800 proc. rakotwórczego benzo(a)pirenu (BAP) w powietrzu – tyle samo, ile w poprzednim roku. Cała pierwsza piętnastka to stężenia tej rakotwórczej substancji sięgające od 700 do 1800 proc. dopuszczalnej normy. Na liście smogowych rekordzistów przeważają małe miejscowości, a także wsie – widać jasno, że problem smogu nie dotyczy wyłącznie dużych miast. Występuje właściwie w każdej polskiej miejscowości. Na pozycji piątej znalazła się śląska wieś Godów, w której mieszka niecałe dwa tysiące osób. W 2019 roku nowa stacja pomiarowa stanęła w podkrakowskim Zabierzowie, w którym nigdy wcześniej nie mierzono jakości powietrza. Dzięki temu w tej niewielkiej wsi odnotowano stężenie rakotwórczego BAP przekraczające 8-krotnie normę. Okazuje się, że by miejscowość została smogowym rekordzistą wystarczy zainstalować w niej stację pomiarową.