Nasza Loteria NaM - pasek na kartach artykułów

Skąd polonez na studniówce? Jak tańczyć poloneza? Wyjaśniamy, ile trwa taniec otwierający bal maturalny i do jakiej muzyki go tańczymy

Barbara Wesoła
Barbara Wesoła
Polonez to uroczysty taniec, którym maturzyści tradycyjnie otwierają studniówkę.
Polonez to uroczysty taniec, którym maturzyści tradycyjnie otwierają studniówkę. Fot. Malgorzata Genca / Polska Press
Uroczysty taniec korowodowy, który swoje początki ma prawdopodobnie w ludowych tańcach sprzed XVII wieku. Możliwe, że jest jedynym tańcem o tak długiej tradycji, który wciąż uświetnia współczesne wydarzenia, jak np. studniówki. Skąd się wzięła nazwa tańca? Na jakich uroczystościach możemy zobaczyć, jak wygląda polonez i do jakiej muzyki się go tańczy?

Nazwa tańca polonez

Nazwa polonez pochodzi od francuskiego polonaise (co oznacza „polski”). Jak podaje Wikipedia na podstawie „Literatury mieszczańskiej w Polsce XVII wieku”, Karola Badeckiego, w dawnej Polsce, w zależności od regionu kraju, w którym był tańczony, występował pod różnymi nazwami, takimi jak:

  • „taniec polski”,
  • „chodzony”,
  • „pieszy”,
  • „łażony”,
  • „wolny”,
  • „powolny”,
  • „powolej”,
  • „okrągły”,
  • „starodawny”,
  • „staroświecki”,
  • „chmielowy”,
  • „gęsi”.

Tańcom chodzonym przypisuje się także określenia występujące w XVI i XVII-wiecznej literaturze: gęsi, świeczkowy, polski, wielki, sugerując jednocześnie, że miały one rytmikę czteromiarową – czytamy w największej internetowej encyklopedii.

Historia poloneza w pigułce

Niestety brakuje potwierdzonych historycznych faktów dotyczących pochodzenia poloneza, które mogłyby pomóc oszacować jego rzeczywiste początki. Przypuszcza się, że jest tańcem pochodnym od ludowych chodzonych tańców praktykowanych już w wieku XVI.

Polonez charakteryzuje się umiarkowanym rytmem, metrum ¾, a także dostojnością ruchów. W XVII wieku szlachta ceremonialnie wykonywała poloneza przed władcą, często jako rozpoczęcie balów. Zwyczaj przeniósł się na inne europejskie dwory m.in. do Francji i Niemiec.

Do XIX wieku taniec polski (polonez) cieszył się popularnością, rozwijał się i przybierał różne formy (np. dodatkowe elementy ozdobne podczas tańca), a także był wykorzystywany w pracy kompozytorskiej muzyków, w tym Johanna Sebastiana Bacha.

Skąd polonez na studniówce i jak taniec wygląda współcześnie?

Obecnie polonez tradycyjnie otwiera bale maturalne, czyli studniówki. Prawdopodobnie zwyczaj ten został zapoczątkowany w pierwszej połowie XIX wieku, kiedy bale maturalne stały się powszechne.

Niektórzy zastępują pierwszy taniec weselny uroczystym polonezem z udziałem gości. Przed wojną były także popularne bale studentów oraz bale prasy, podczas których także tańczono poloneza.

Przedwojenny bal prasy we Lwowie w 1931 roku. Warto dodać, że poloneza dziś tańczy się w strojach wieczorowych, jednak tradycyjnie powinny być to stroje
Przedwojenny bal prasy we Lwowie w 1931 roku. Warto dodać, że poloneza dziś tańczy się w strojach wieczorowych, jednak tradycyjnie powinny być to stroje kontuszowe (szlacheckie). NAC

Co ciekawe, Rada Ekspertów ds. Folkloru Ministerstwa Kultury i Sztuki określiła precyzyjnie układ schemat tańca: pięć ustawień w parze, trzy rodzaje kroków, dwa rodzaje ukłonów oraz dziesięć figur.

Natomiast w 2021 roku zgłoszono wniosek o wpisanie poloneza na Listę Reprezentatywną Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO. Procedura jest długa i jej efektów możemy spodziewać się pod koniec roku 2023.

Jak długo trwa polonez?

Długość tańca zależy od ilości wybranych figur, jednak zazwyczaj trwa od około 7 do 15 minut. W czasach największej świetności poloneza (czyli za Polski Szlacheckiej) poloneza tańczono nawet pół godziny.

Do jakiej muzyki tańczy się poloneza?

Poloneza komponowało wielu muzyków. W Polsce najbardziej znany jest polonez Michała Kleofasa Ogińskiego pt. „Pożegnanie Ojczyzny”, a od czasów ekranizacji „Pana Tadeusza” przez Andrzeja Wajdę, najbardziej popularna jest muzyka Wojciecha Kilara.

Dołącz do nas na Facebooku!

Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!

Polub nas na Facebooku!

Dołącz do nas na X!

Codziennie informujemy o ciekawostkach i aktualnych wydarzeniach.

Obserwuj nas na X!

Kontakt z redakcją

Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?

Napisz do nas!

Polecane oferty

Materiały promocyjne partnera
Wideo

Materiał oryginalny: Skąd polonez na studniówce? Jak tańczyć poloneza? Wyjaśniamy, ile trwa taniec otwierający bal maturalny i do jakiej muzyki go tańczymy - Strefa Edukacji

Wróć na myszkow.naszemiasto.pl Nasze Miasto