Rudno - położone na najwyższym punkcie Garbu Tęczyńskiego, na wierzchołku wulkanu ruiny zamku Tęczyn zbudowanego w pierwszej połowie XIV wieku przez Andrzeja Tęczyńskiego - wojewodę krakowskiego.
Lipowiec - ruiny zamku biskupów krakowskich, którego początki sięgają 1243 roku. Pełnił głównie funkcję więzienia dla heretyków, a później zakładu poprawczego dla księży.
Wygiełzów - Nadwiślański Park Etnograficzny położony u podnóża zamku Lipowiec skansen gromadzący zabytki architektury drewnianej Krakowiaków Zachodnich.
Alwernia - miasteczko związane z powstałym w 1661 roku klasztorem Bernardynów (Franciszkanów). Barokowy kościół z XVII wieku. Zabytkowe drewniane domy w rynku, Muzeum Pożarnictwa.
RÓW KRZESOWICKI:
Krzeszowice - niegdyś uzdrowisko i modny kurort założony staraniem księcia Augusta Czartoryskiego w XVII wieku. W parku krajobrazowym podupadający pałac Potockich z XIX wieku proj. F. M. Lanciego. Neogotycki kościół proj. K. F. Schinkla.
WYŻYNA OLKUSKA (PŁASKOWYŻ OJCOWSKI)
Ojcowski Park Narodowy - położony w Dolinach Prądnika i Sąspowskiej najmniejszy park narodowy w Polsce. Warto zwiedzić Muzeum OPN, ruiny zamku Kazimierza Wielkiego, zamek w Pieskowej Skale wraz z muzeum oraz jaskinię Ciemną, grotę Łokietka i pospacerować po dostępnych dla turystów szlakach.
Olkusz - jedna ze starszych osad jurajskich, od 1299 miasto. Rozwój - szczególnie w XV-XVII wieku zawdzięcza wydobyciu rud srebronośnych. Po dawnej świetności pozostał układ urbanistyczny, gotycka fara z XIV wieku i kilka kamienic. Spośród kilku muzeów polecamy Muzeum Afrykanistyczne.
Rabsztyn - zamek, być może z XIII wieku, od 1657 w ruinie, ostatecznie opuszczony w XIX wieku.
Dolinki Podkrakowskie - różnica wzniesień pomiędzy płytą Wyżyny Olkuskiej a Doliną Wisły dochodzi do 200 metrów. Wody spływające z płaskowyżu wyrzeźbiły liczne warte spaceru, malownicze doliny: Będkowską, Bolechowicką, Karniowicką i Kluczwody.
Bydlin, Krzywopłoty - miejsce bitwy legionów Piłsudskiego z wojskami rosyjskimi w listopadzie 1914 roku. Na cmentarzu w Bydlinie mogiły wojsk polskich i rosyjskich i austriackich. Na wzgórzu z ruinami kościoła św. Krzyża znajdują się czytelne fragmenty okopów legionistów.
Imbramowice - od XIII wieku związane z klasztorem Norbertanek ufundowanym przez Iwo Odrowąża. Godna polecenia wizyta w barokowym, bogato polichromowanym kościele, w obecnym kształcie istniejącym od drugiej dekady XVIII wieku.
Wierzchowie - na Jurze zaledwie 3 jaskinie udostępnione zostały dla ruchu turystycznego. Najdłuższa i najładniejsza z nich - Wierzchowska Górna przegrywa w konkurencji z Grotą Łokietka w Ojcowie, a zupełnie niesłusznie.
Czerna - Klasztor Karmelitów Bosych ufundowany przez Agnieszkę z Tęczyńskich Firlejową w 1629 roku. Wartościowy barokowy kościół oraz Muzeum Misyjne. Ośrodek kultu uznanego za świętego Józefa Rafała Kalinowskiego.
WYŻYNA CZĘSTOCHOWSKA
Smoleń - ruiny zamku z początków XIV wieku. Wzgórze zamkowe porasta las bukowo - grabowy otoczony ochroną rezerwatową.
Pilica - osada istniejąca od początków XIII wieku. W otoczeniu zabytkowego parku i fortyfikacji bastionowych pałac Padniewskich z 1610 roku i pochodzący z tego samego okresu kościół Jana Chrzciciela. W przyległych do miasta Biskupicach klasztor Reformatów oraz cmentarz wojenny z 1914 roku.
Podzamcze - zdaniem niektórych najpiękniejsze ruiny świata. Imponująca pozostałość renesansowego zamku Ogrodzieniec wybudowanego przez rodzinę Bonerów. Od początków XVIII wieku w ruinie. Na pobliskiej górze Birów grodzisko i resztki umocnień z II wojny światowej.
Mirów i Bobolice - ruiny dwóch zamków z XIV wieku położone na krańcach malowniczej grzędy skalnej, w odległości 1,5 km od siebie.
Złoty Potok - położony w Dolinie Wiercicy oferuje turystom tereny do spacerów i wycieczek rowerowych. W parku dworek Krasińskich z muzeum biograficznym oraz pałac Raczyńskich z wystawą Zespołu Parków Krajobrazowych.
Żarki - osada o tradycjach sięgających średniowiecza. Ważne zabytki kultury żydowskiej - cmentarz i budynek synagogi. W pobliskim Leśniowie sanktuarium Maryjne pod opieką Paulinów.
Olsztyn - nad osadą dominują ruiny zamku Kazimierza Wielkiego z XIV wieku. Zabytkowy kościół i całkiem współczesna szopka Jana Wiewióra nawiązująca do historii okolicy. W lesie przy drodze do Kusięt - cmentarz mauzoleum upamiętniające ok. 2000 pomordowanych przez Niemców w latach 1940-44.
Wancerzów - obronny klasztor z XIII wieku należący do Kanoników Regularnych. Otoczony dobrze zachowanymi umocnieniami w obecnym kształcie z XVIII wieku.
Polskie skarby UNESCO: Odkryj 5 wyjątkowych miejsc
Dołącz do nas na Facebooku!
Publikujemy najciekawsze artykuły, wydarzenia i konkursy. Jesteśmy tam gdzie nasi czytelnicy!
Kontakt z redakcją
Byłeś świadkiem ważnego zdarzenia? Widziałeś coś interesującego? Zrobiłeś ciekawe zdjęcie lub wideo?